Ναυπηγείο Ταρσανάς | Ναυπηγική παράδοση στη Σύρο σήμερα
Το Ναυπηγείο Ταρσανάς, που ιδρύθηκε από την οικογένεια Μαυρίκου το 1864, είναι το παλαιότερο και πιο φημισμένο παραδοσιακό ναυπηγείο της Σύρου. Από την ίδρυσή του και μέχρι τη δεκαετία του 1980 είχε αναλάβει την κατασκευή περισσότερων από πέντε χιλιάδων σκαφών μήκους άνω των είκοσι μέτρων, απασχολώντας και εκπαιδεύοντας εκατοντάδες τεχνίτες και εργάτες κατά τις ναυπηγήσεις. Ο Μάκης Μαυρίκος, τέταρτης γενιάς ναυπηγός, λειτουργεί τώρα το ναυπηγείο, το οποίο εδώ και αρκετά χρόνια λειτουργεί αποκλειστικά ως μονάδα επισκευής/συντήρησης και χώρος φύλαξης διαφόρων τύπων σκαφών.
Κατά το διάστημα αυτών των τεσσάρων γενεών, τα σκάφη ναυπηγήθηκαν κυρίως με τη χρήση της «σάλας», την πιο αξιόπιστη και προηγμένη μέθοδο σχεδιασμού στην ελληνική ναυπηγική παράδοση. Μικρότερα σκάφη κατασκευάστηκαν με την εφαρμογή του μονόχραρου. Με τη μέθοδο της ναυπηγικής σάλας οι καραβομαραγκοί σχεδίαζαν επάνω στο δάπεδο μέρη του σκάφους σε πραγματικό μέγεθος (κλίμακα 1:1). Αυτή η διαδικασία αποτελούσε ένα καλά κρυμμένο μυστικό, που περνούσε από πατέρα σε γιο. Πρόσφατα, λόγω της παύσης της κατασκευής νέων σκαφών, η σάλα αποσυναρμολογήθηκε και στάλθηκε στη Σάμο, όπου θα εκτεθεί στο Μουσείο Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών του Αιγαίου.
Εξαιτίας μιας πυρκαγιάς που ξέσπασε στις εγκαταστάσεις το 1970, χάθηκε μεγάλο μέρος του αρχείου του ναυπηγείου. Ό,τι έχει απομείνει προέρχεται από το προσωπικό αρχείο του Μιχαήλ Μαυρίκου, γιου του Γεωργίου Μαυρίκου και από το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, το οποίο διατηρεί μέρος του αρχείου της οικογένειας Γεωργίου Μαυρίκου. Η συλλογή αποτελεί ένα μοναδικό χρονολόγιο των κοινωνικών, τεχνικών και οικονομικών πτυχών της ναυπηγικής δραστηριότητας στη Σύρο, και περιλαμβάνει δεκάδες φωτογραφίες, διαγράμματα, επιστολές και άλλο έντυπο υλικό από ολόκληρο τον 20ό αιώνα.
1 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
2 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
3 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
4 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
5 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
6 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
7 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
8 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
9 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
10 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
11 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
12 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
13 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
14 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
15 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
16 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
17 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
18 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
19 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
20 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
21 Φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Γεώργιου Μαυρίκου, παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Χωρίς χρονολογία.
22 Απόσπασμα από την εφημερίδα «Θάρρος» που περιγράφει λεπτομερώς τις ναυπηγικές δραστηριότητες του Ταρσανά, 24 Σεπτεμβρίου 1959. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
23 Προσωπική επιστολή του Γεώργιου Μαυρίκου προς τον Γιώργο Γρηγοράκο (1 από 3), γ. 1975. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
24 Προσωπική επιστολή του Γεώργιου Μαυρίκου προς τον Γεώργιο Γρηγοράκο (2 από 3), γ. 1975. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
25 Προσωπική επιστολή του Γεώργιου Μαυρίκου προς τον Γιώργο Γρηγοράκο (3 από 3), γ. 1975. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
26 Διαφημιστικό φυλλάδιο για το γιοτ «Esperus» (εμπρόσθια όψη), γ. 1963. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
27 Διαφημιστικό φυλλάδιο για το γιοτ «Esperus» (οπίσθια όψη), γ. 1963. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
28 Επιστολόχαρτο των Αδελφών Μαυρίκου με τραπεζικές εγγυήσεις για το γιοτ «Esperus». Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
29 Σημείωμα για τηλεγράφημα του Γεώργιου Μαυρίκου προς τη Μαρή Εμπειρίκου για την πώληση του γιοτ «Esperus», γ. 1963. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
30 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (1 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
31 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (2 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
32 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (3 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
33 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (4 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
34 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (5 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
35 Τετράδιο με συμφωνητικό μεταξύ του Γ. Μαυρίκο και του Ν. Ε. Ζουμή για κατασκευή ψαράδικου καϊκιού (6 από 6), γ. 1969. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
36 Σχέδιο του σκάφους του Ανδρέα Εμπειρίκου από τους Camper & Nicholsons, γ. 1957. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
37 Σχέδιο πλώρης, χωρίς χρονολογία. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
38 Σκαρίφημα σκάφους, λεπτομέρεια προπέλας, χωρίς χρονολογία. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
39 Επιστολή προς τον Ανδρέα Εμπειρίκο με λεπτομέρειες για τις διαστάσεις του σκάφους «Κύμα» (1 από 2), γ. 1959. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
40 Επιστολή προς τον Ανδρέα Εμπειρίκο με λεπτομέρειες για τις διαστάσεις του σκάφους «Κύμα» (2 από 2), γ. 1959. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
41 Σκίτσο για σκάφος λίμπερτυ 20 μ., χωρίς χρονολογία. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
42 Επιστολή προς τον Νικόλαο Μενδρινό με πρόταση ναυπήγησης «τρεχαντηρίου» 12,5 μ., γ. 1966. Παραχώρηση του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.
43 Ο Γεώργιος Μαυρίκος κατά την εργασία του στο σκάφος «Ελευθερία», γ. 1970.
44 Πορτρέτο του Μιχαήλ Μαυρίκου, γ. 1960.
45 Σκάφος – συνδυασμός «καραβόσκαρου» και λίμπερτι υπό κατασκευή, γ. 1965.
46 Ναυπηγοί και πελάτες πάνω σε αλιευτική τράτα, γ. 1967.
47 Δύο «καραβόσκαρα» και ένα «τρεχαντήρι» υπό ναυπήγηση στον Ταρσανά, γ. 1975.
48 Ο Γεώργιος Μαυρίκος στη σάλα, γ. 1970.
49 Ο Γεώργιος Μαυρίκος συναντά τον Βασιλιά της Ελλάδας Παύλο, 1959.
50 Ο Γεώργιος Μαυρίκος και το πλήρωμα του σκάφους «Κύμα», γ. 1961.
51 Από αριστερά: Ο Γεώργιος Μαυρίκος και δύο άγνωστοι άνδρες μπροστά σε ένα «πέραμα», γ. 1946..
52 Πορτρέτο του Γεωργίου Μαυρίκου, χωρίς χρονολογία.
53 Από αριστερά: Ο Γεώργιος Μαυρίκος και η Ειρήνη Μπινοπούλου, γ. 1965.