Τέχνες της θάλασσας: Πάρος

17 – 21 Σεπτεμβρίου 2024
Αίθουσα Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος»
Νάουσα, Πάρος
Ώρες λειτουργίας: 19:00-22:00

Θερινή προβολή:
20 Σεπτεμβρίου
Μαρίνα Νάουσας

Επιμέλεια: Maurizio Borriello και Jacob Moe
Παραγωγή: Δίκτυο Αρχιπέλαγος

σε συνεργασία με τον Δήμο Πάρου
και τα «Καπετανέικα»

με την υποστήριξη του Costas M. Lemos Foundation, του Goethe-Institut Athen
και του υπόλοιπου κύκλου υποστηρικτών του Δικτύου Αρχιπέλαγος

Σε συνδυασμό με τον αγώνα επίδειξης ξύλινων ιστιοπλοϊκών σκαφών «Καπετανέικα», το Δίκτυο Αρχιπέλαγος παρουσιάζει την έκθεση Τέχνες της θάλασσας: Πάρος, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 17 έως τις 21 Σεπτεμβρίου στην Αίθουσα Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος» στη Νάουσα. Η έκθεση προβάλλει και αναδεικνύει την ξυλοναυπηγική, την αλιεία και τη ναυτική κληρονομιά στην Αμοργό, τα Κουφονήσια, την Πάρο, τη Σαντορίνη και τη Σύρο, εξετάζοντας παράλληλα τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αυτές οι θαλάσσιες κοινότητες.

«Τα καΐκια μας έφερναν εμπορεύματα προς και από τα νησιά. Κριθάρι, αλεύρι, κρασί και άλλα. Και μετά τα πράγματα άλλαξαν… και άρχισαν να μεταφέρουν υλικά για κατασκευές, τσιμέντο, τούβλα κτλ». Ο Μανώλης Ζησιμόπουλος, καπετάνιος εμπορικού καϊκιού στην Πάρο, περιγράφει τις αλλαγές στο κυκλαδικό εμπόριο κατά τη διάρκεια των πενήντα χρόνων που πέρασε στη θάλασσα. Σήμερα, η Πάρος, όπως και πολλά ακόμα νησιά του Αιγαίου, βρίσκεται σε οριακό σημείο: η υποβάθμιση των φυσικών πόρων και η ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη συνιστούν άμεσες απειλές για το τοπίο, το θαλάσσιο περιβάλλον και τον κοινωνικό ιστό του νησιού. Εν τω μεταξύ, οι κυβερνητικές επιδοτήσεις για την αποτροπή της υπεραλίευσης έχουν οδηγήσει στην καταστροφή των καϊκιών, μειώνοντας ραγδαία τον παραδοσιακό αλιευτικό στόλο από τη δεκαετία του 2000.

Σε συνέχεια των παρουσιάσεων στην Αμοργό και την Αθήνα, αυτή η τρίτη εκδοχή της έκθεσης Τέχνες της θάλασσας προσκαλεί κατοίκους και επισκέπτες να εξερευνήσουν τη ναυτική κληρονομιά της περιοχής, μέσα από φωτογραφικές αρχειακές εγκαταστάσεις του Jacob Moe και φωτογραφίες-ντοκουμέντα του Maurizio Borriello. Στο πλαίσιο της έκθεσης, θα πραγματοποιηθεί μια υπαίθρια προβολή όπου θα παρουσιαστούν μια σειρά από ντοκιμαντέρ μικρού μήκους για τους ξυλοναυπηγούς, τους ψαράδες και τους καπετάνιους της Πάρου και άλλων κυκλαδίτικων νησιών, σε παραγωγή του Δικτύου Αρχιπέλαγος. Συνδυαστικά, το παραπάνω υλικό αναδεικνύει την τεχνική και πολιτιστική σημασία των εν λόγω ναυτικών επαγγελμάτων, προτάσσοντας ένα μέλλον ιδωμένο από τη θάλασσα αλλά και προσανατολισμένο προς αυτή.

Οι Τέχνες της θάλασσας αποτελούν μια σειρά εκθέσεων στην Αμοργό, την Αθήνα και την Πάρο σε επιμέλεια των Maurizio Borriello και του Jacob Moe, που παρουσιάζει το Δίκτυο Αρχιπέλαγος σε συνεργασία με τον Επαγγελματικό Αλιευτικό Σύλλογο Αμοργού, το Goethe-Institut Athen και τον Δήμο Πάρου, με την υποστήριξη του Costas M. Lemos Foundation, του Goethe-Institut Athen και του υπόλοιπου κύκλου υποστηρικτών του Δικτύου Αρχιπέλαγος. 

Προσεγγίζοντας «από τα κάτω» την ανεύρεση και τη διατήρηση της κοινοτικής κληρονομιάς, οι εκθέσεις Τέχνες της θάλασσας αναδεικνύουν τις λιγότερο απτές και μνημειώδεις μορφές της ναυτικής κουλτούρας και των σημερινών ξυλοναυπηγικών, αλιευτικών και ναυτιλιακών κοινοτήτων στην Αμοργό, τα Κουφονήσια, την Πάρο, τη Σαντορίνη και τη Σύρο. Μέσα από αρχειακό υλικό, φωτογραφίες-ντοκουμέντα, ηχητικά κολάζ και ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, οι Τέχνες της θάλασσας υπογραμμίζουν τη συνεχή σημασία τους με στόχο τη διασφάλιση της ύπαρξή τους στο μέλλον.

Τόσο το ιστορικό αρχειακό υλικό όσο και τα σύγχρονα οπτικοακουστικά τεκμήρια είναι το αποτέλεσμα της επιτόπιας έρευνας που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του 2023-24 από το Δίκτυο Αρχιπέλαγος στο πλαίσιο του πρότζεκτ Ναυτικές τέχνες των Κυκλάδων, το οποίο παρουσιάστηκε αρχικά στη διαδικτυακή πλατφόρμα του οργανισμού ως διαδραστικός ψηφιακός χάρτης.